Localization - بومي ‫سازي

درست است كه با خودباختگي مخالفم، ولي من از بيگانگان معمولا ننالم، كه با ما هر چه كرد اين بومي‫سازي كرد!

ديديد؟! بومي‫سازي باعث شد كه بيت مورد نظر، بيانگر يك منظور ديگر باشد!
فكر مي كنم كه در اين وبلاگ قبل از اين هم، چند بار به بومي سازي(در اصل به برادشت ذهني غلط از آن) گير داده‫ام! ولي برخي ها كه تعدادشان كم هم نيست مي‫گويند الا و بلا بايد هر مدل و الگويي كه از غرب مي گيريم بايد بادمجاني دور قابش بچينيم و راهي جز اين نيست و البته آنقدر اينها را انگولك و دستكاري مي كنند تا نه تنها خاصيت و اثربخشي مورد انتظار را از دست بدهد بلكه برعكس عمل كند و همه چيز را به هم بريزد.
دقيقا نمي‫دانم كلمه بومي‫سازي را از كجا آورده‫اند و از روي كدام عبارت فرنگي معادلسازي كرده اند ولي به نظر مي‫رسد، عبارتي در برابر Localization بوده‫است. اين كار را در همه جاي جهان مي كنند و البته با اين معني و مفهوم مختصر:

Localization (بومي‫سازي)*

Localization فرايندي است كه يك محصول يا خدمت را با زبان، فرهنگ مخصوص و "نگاه كن و احساس كنٍ" مورد طبع محلي تطبيق مي دهد. بطور ايده‫آل، يك محصول يا سرويس طوري توسعه داده‫ مي شود كه Localization آن به سادگي قابل دستيابي باشد؛ براي مثال، تهيه كتابچه راهنماهاي مصوري كه متن ساده‫اي جهت ترجمه به زبانهاي ديگر داشته باشد كاري است كه از به عنوان بين‫المللي‫كردن(Internationalization) ياد مي‫شود و در عين حال اين عمل باعث سهولت در Localization است و در مجموع جهاني‫سازي انجام شده است.
در Localization يك محصول، علاوه بر ترجمه زبان، از قبيل جزئياتي همچون حوزه‫هاي زماني، پول، تعطيلات ملي، حساسيتهاي رنگي در مورد رنگها، نامهاي محصول يا خدمت، نقشهاي جنسي، و جغرافيايي بايد به درستي مورد توجه قرار گيرند. خدمت يا محصولي كه با موفقيت بومي‫سازي شده(Localized)، چيزي است كه به گونه‫اي توسعه يابد تا توان ظهور به همراه فرهنگ محلي را داشته باشد.
ترجمه زبان، كه بخش اعظم Localization است، مي تواند گاهي به صورت خودكار تسهيل شود، هرچند، كارهاي اضافي هم معمولا مورد نياز خواهدبود.
منبع:(http://searchcio.techtarget.com/sDefinition/0,,sid182_gci212496,00.html)

همانگونه كه مي‫توان از مفهوم و توضيح بالا استنباط نمود اين است كه با انجام بومي‫سازي نبايد هدف از طراحي محصول از بين برود؛ ولي واقعيتهاي موجود در ايران، بيانگر اين است كه به اسم بومي‫سازي كارهاي عجيب و غريبي انجام مي‫شود.

دو مثال:
ا - يكي از روشهاي ارزيابي عملكرد كاركنان FDM يا متد توزيع اجباري است. يعني اين اثبات شده كه عملكرد و كارايي نيروي انساني در يك جامعه نرمال از توزيع نرمال پيروي مي كند و بايد موقع ارزيابي عملكرد، نمرات آنها را طبق اين قاعده توزيع كرد و در دوره‫هاي مختلف ارزيابي بايد به كاركنان بازخور(فيدبك) داد و با آموزشها و راهنمايي‫هاي ويژه آنها را از مخاطرات كسب نمرات پايين آگاه كرد و در صورت تكرار بايد بتوان آنها را يا انتقال داد و يا از كار بركنار كرد، ولي با در نظر گرفتن ديگر واقعيتها همچون قانون كار و پرداخت حقوق و مزاياي عضويت محور و همچنين مصائب و سختي‫هايي كه بر سر راه برنامه ريزي نيروي انساني، ارتقاء و ... وجود دارد، مي آيند و توزيع نمرات را غير نرمال مي كنند و تنها به بعضي از نتايج ارزيابي عملكرد اكتفا مي‫كنند و در آخر هم مي گويند بومي‫سازي كرديم، چون مدل اصلي مطابق فرهنگ ما نبود و كسي هم نيست بگويد اگر مي خواستيد اين مدل به درد شما نمي خورد چرا ماهيت آن را تغيير مي دهيد؟!

2- مطابق مدل تعالي سازماني مؤسسه اروپايي مديريت كيفيت (EFQM)، اگر سازماني كمكاري بكند، طبيعتا سال بعد از امتيازش كم مي شود، ولي در ايران DownGrade تعريف نشده است. وقتي سازماني امتيازي را كسب كرد ابدالدهر اين نمره را خواهدداشت و نبايد از امتيازش كم شود! شايد اينگونه بتوان تعبير كرد كه يك وزنه بردار وقتي وزنه اي را زد هميشه و هر موقع مي تواند اين ركورد را بزند و البته اين نوعي بومي‫سازي فراتر از ترجمه و تعويض رنگ و لعاب تنديس و تقدير است.

ولي آيا نمي شد يك مدل تعالي مثلا با عنواني همچون IFQM و يا عنواني كاملا بومي تر مثل م-ا-م-ك(مؤسسه ايراني مديريت كيفيت) تدوين مي شد تا اگر مي خواستند مدل را مطابق با اميال داهيانه شركتها تغيير بدهند(!)، حرف و حديثي هم باقي نمي ماند.

*) ممكن است بومي‫سازي با شخصي يا سفارشي سازي اشتباه گرفته شود:
Personalization يا Customization (شخصي سازي يا سفارشي كردن) Personalization (كه معمولا در عرصه صفحات وب مطرح است) ، در خور و مناسب كردن محصول مطابق با ميل مصرف كننده است. او با اين كار مي تواند تغييرات محتوايي، ظاهري و يا فرماني در آن بدهد.